Hoa Cứt Lợn tưởng chừng như bình thường, nhưng được dùng làm nguyên liệu trong việc chữa bệnh. Loài cây này thường mọc rất nhiều bên các bờ bụi rậm rạp, vì thế vẫn có nhiều người chưa biết đến các công dụng tuyệt vời của chúng. Bài viết hôm nay sẽ mang đến các thông tin đầy đủ nhất về loài hoa này, mọi người hãy đọc và ứng dụng vào cuộc sống để chữa một số bệnh thường gặp nhé.
Hoa Cứt Lợn là loại cây gì?
Hoa Cứt lợn (Ageratum conyzoides) còn có tên gọi khác là cây bù xít, cây ngũ vị, cây hồng kế, cây cỏ hôi, thuộc vào họ Cúc. Loại cây này rất dễ sống, mọc rất nhiều ở khắp mọi nơi như bụi rậm, ao vườn, bờ sông… Với các tác dụng như giải nhiệt, tiêu độc, tán sỏi nên được sử dụng như một loại cây thuốc trong Đông y.
Thông tin chung về loài hoa này
Cây hoa Cứt lợn được sử dụng rất phổ biến từ xưa đến nay trong các bài thuốc dân gian. Với các ưu điểm vượt trội như lành tính, ít tác dụng phụ và cho hiệu quả cao đối với nhiều bệnh phổ biến. Một số thông tin về loại cây này để mọi người có thể tìm hiểu như sau:
Đặc điểm tự nhiên của cây dược liệu
Hoa Cứt lợn vẫn thường được gọi là cây hoa ngũ sắc rất dễ bắt gặp ở mọi nơi, có rất nhiều công dụng tuyệt vời. Dưới đây là một số đặc điểm bên ngoài của cây:
Loài cây này có thân nhỏ, mảnh và mềm, thường mọc thẳng, chiều cao trung bình khoảng từ 20 – 50 cm. Thân cây có màu xanh hoặc tím, ở ngoài được bao phủ một lớp lông ngắn màu trắng nhạt, mềm.
Lá cây hai mặt, hình trứng thường mọc đối xứng, cuống ngắn, có chiều dài từ 2 – 6 cm, bề ngang rộng 1 – 3 cm. Hai bên mép hình răng cưa, mặt trên và dưới có lông, lá màu xanh có mặt dưới nhạt, vỏ lá có mùi hắc.
Hoa thường mọc thành chùm ở ngọn, có màu tím trắng hoặc xanh, các bông được tạo bởi nhiều cánh nhỏ mảnh li ti. Nhìn trên màu sắc của hoa mà chúng ta có thể nhận biết và chia thành 2 loại là hoa trắng và hoa tím.
Quả của cây là quả bế, có màu đen, thường có 3 – 5 sóng dọc thân lá. Quả mọc rất nhiều và thành chùm ngay đầu ngọn cây, cũng có mùi hăng giống lá.
Nơi phân bố chủ yếu của hoa cứt lợn
Đây là một loại hoa rất dễ sống trên mọi địa hình, dễ dàng thích nghi với mọi loại đất nên chúng mọc hoang ở khắp nơi rất nhiều. Vì vậy mọi người rất dễ dàng bắt gặp hoa này mọc thành từng cụm ở các khu đất trống, bên ven đường, bờ ruộng, vườn nhà…
Bộ phận dùng để chữa bệnh
Toàn bộ cây từ hoa, lá, cành, thân, quả đều có tác dụng trị bệnh rất tốt khi điều chế thành các vị thuốc. Tuy nhiên phần rễ của cây không thể sử dụng được cần phải loại bỏ khi điều chế dược liệu.
Cách thu hái và bảo quản hoa cứt lợn
Vì đặc điểm cây dễ thích nghi mọc quanh năm nên mọi người có thể dễ dàng thu hái bất cứ khi nào cần dùng. Những cây lớn, già, trưởng thành thường hay được sử dụng nhất, người dùng nhổ về phải cắt bỏ sạch phần rễ, loại bỏ hết các lá cây bị sâu bệnh, héo úa. Tiếp theo cần rửa nhiều lần cho sạch đất và bụi bẩn cũng như các con côn trùng còn bám trên lá.
Về cách bảo quản tùy theo mục đích sử dụng có thể dùng tươi hoặc khô. Nếu sử dụng hoa Cứt lợn tươi, tốt nhất nên dùng ngay sau khi vừa nhổ để hưởng được trọn vẹn các dược tính có lợi trong hoa. Mọi người có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh sau khi đã khô ráo, sạch nước, bỏ vào túi nilon có vài lỗ nhỏ để thoát khí. Tốt nhất nên sử dụng trong thời gian ngắn, tầm 2-3 ngày là đạt được hiệu quả cao.
Đối với bảo quản khô để trữ, bạn chỉ cần phơi hoặc sấy khô sau đó cất cẩn thận nơi thoáng mát, tránh nơi ẩm ướt, dễ gây mốc. Với cách này có thể bảo quản được lâu, sử dụng bất cứ khi nào cần đến.
Tác dụng trong chữa bệnh
Cây hoa Cứt lợn có rất nhiều tác dụng đối với sức khỏe cũng như trong việc trị một số bệnh thông thường. Một số ứng dụng trong nền y học cổ truyền cũng như y học hiện đại đã ghi nhận như sau:
Trong y học cổ truyền
Theo Đông y, cây Cứt lợn có tính mát, giải nhiệt tốt, với các công dụng như đào thải độc, tan sỏi, giảm sưng tấy, cầm máu. Bên cạnh đó còn được sử dụng để trị dứt điểm một số chứng bệnh thường gặp như: mụn nhọt, đau họng, rong kinh, băng huyết, sỏi thận, phong khớp, xoang…
Trong y học hiện đại
Theo y học hiện đại cây hoa Cứt lợn được xếp vào những loại có đặc tính kháng viêm, giảm sưng. Có rất nhiều các thử nghiệm về việc sử dụng loại cây này vào điều chế thuốc chữa bệnh của con người, cho kết quả khả quan.
Đặc biệt trong hoa có chứa hàm lượng magie rất cao cho hiệu quả rất tốt đối với việc ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, đột quỵ. Với hàm lượng chất xơ và protein dồi dào cũng giúp ngăn ngừa bệnh táo bón, tạo điều kiện tăng trưởng các tế bào có lợi cho cơ thể. Theo các nghiên cứu hoa còn có tác dụng đối với các tình trạng sưng viêm, chống phù nề, dị ứng, có thể chữa bệnh viêm xoang, viêm mũi dị ứng.
Liều lượng và hình thức sử dụng
Với cách sử dụng theo đường uống, liều lượng tốt nhất nên dùng là từ 15 – 30g hoa khô, và 30 – 60g nếu dùng tươi. Các hình thức sử dụng như rang vàng sắc nước, giã nát lọc uống nước cốt, dùng bôi ngoài da, đun nước xông, đốt khói để hun… Được sử dụng cho những người mắc viêm xoang nhẹ, phụ nữ sau sinh, người bị nóng trong, mụn nhọt, chảy máu, bị sốt…
Các bài thuốc chữa bệnh từ hoa Cứt lợn
Dân gian đã truyền lại rất nhiều bài thuốc hay từ cây hoa này có tác dụng rất tốt trong việc điều trị một số bệnh phổ biến. Một số bài thuốc hay được lưu truyền lại với hiệu quả cao được chia sẻ như sau:
Dùng chữa bệnh viêm họng
Sử dụng hoa Cứt lợn cùng Kim ngân hoa, mỗi loại 20g, kết hợp với cam thảo đất 16g, thêm 6g lá giẻ quạt. Cho tất cả vào sắc một nước lấy 300ml cốt chia làm 2 lần, uống trong ngày. Liên tục một tuần sẽ khỏi ngay các triệu chứng, vừa có tác dụng làm mát, giảm sưng, giảm viêm giúp nhanh chóng chấm dứt các dấu hiệu khó chịu của viêm họng.
Dùng khi bị sốt, cảm mạo
Dùng 60g hoa Cứt lợn tươi, sau khi rửa sạch cho vào ấm sắc lấy nước cốt, chia đều uống 3 – 4 bát trong ngày cho đến khi hạ sốt và khỏi hẳn. Đây là một bài thuốc được truyền tai nhau rất nhiều vì tác dụng nhanh chóng trong việc giúp người ốm hạ nhiệt, giảm sốt hiệu quả.
Dùng điều trị rong huyết sau sinh
Với bài thuốc này cần chuẩn bị 30 – 50g hoa Cứt lợn tươi, sau đó rửa sạch tất cả, ngâm với nước muối loãng 10 phút để tiệt trùng, loại bỏ các vi khuẩn. Tiếp theo vắt ráo nước cho tất cả vào giã nhuyễn, lọc lấy nước cốt chia đều uống 3 lần trong ngày. Dùng liên tục 4-5 ngày sẽ giúp điều hòa nội tiết, ổn định kinh nguyệt, đặc biệt giảm ngay hiện tượng rong huyết sau sinh.
Dùng khi bị mụn nhọt sưng viêm
Cần chuẩn bị 1 nắm hoa Cứt lợn, sử dụng tất cả hoa, lá và thân, cho vào rửa sạch ngâm muối, cắt nhỏ. Tiếp đến trộn tất cả chung cùng một bát cơm nguội, cho thêm 1 thìa muối, giã nhuyễn. Cho lên băng gạc đắp trực tiếp vào chỗ có mụn nhọt, thay băng mới mỗi ngày 2 lần, làm liên tục sẽ cho hiệu quả bất ngờ.
Lưu ý trong sử dụng
Đối với các trường hợp dị ứng các thành phần của hoa Cứt lợn nên tránh dùng. Chỉ dùng trong thời gian điều trị bệnh, đúng liều lượng, không dùng thay thế nước lọc uống hàng ngày. Khi cần dùng nên lưu ý để tránh nhầm lẫn với các loại cây khác như cây ngũ sắc, cỏ lào… Để có thể phát huy được hết tất cả công dụng đối với sức khỏe, trường hợp dùng lâu dài mọi người nên tham khảo để nhận thêm sự tư vấn của bác sĩ, giúp kiểm soát rủi ro và các tác dụng phụ không mong muốn.
Có thể bạn quan tâm:
- Ý nghĩa Hoa Tường Vi -Cách trồng và chăm sóc để hoa nở đẹp
- Cúc họa mi có đặc điểm gì? Ý nghĩa và cách trồng, chăm sóc
Lời kết
Trên đây là một số kiến thức hay về cây hoa Cứt lợn, hy vọng những thông tin sẽ giúp ích cho những ai đang có nhu cầu tìm hiểu và sử dụng. Từ xưa đến nay loài hoa này đã được dân gian áp dụng vào việc chữa bệnh rất nhiều và mang lại công dụng hiệu quả. Hãy lưu lại để chẳng may mắc phải một số căn bệnh thường gặp, mọi người có thể áp dụng dược liệu này giúp nhanh chóng lành bệnh nhé.
