Hoa xuyến chi chắc hẳn không còn xa lại gì với người dân Việt Nam, nhất là đối với những người sinh sống ở nông thôn. Chúng có mặt ở nhiều nơi và sinh trưởng khá mạnh mẽ. Nếu muốn tìm hiểu thêm về công dụng của loài hoa này thì đừng bỏ qua bài viết này nhé!
Hoa xuyến chi là loài thực vật như thế nào?
Hoa xuyến chi còn được gọi với nhiều cái tên khác nhau như quý châm, đơn kim, đơn buốt, cây cúc áo hoặc song nha lông. Chúng có tên khoa học là Bidens Pilosa, là loài thuộc dòng cây thân thảo, có hoa và mọc thành bụi.
Nguồn gốc và ý nghĩa của loài hoa này
Hoa xuyến chi có nguồn gốc từ Nam Mỹ và sau đó lan rộng, phân bố khắp nơi trên thế giới. Các loài và giống của chúng hầu hết mang tên bản địa dựa trên các đặc điểm của cây , chẳng hạn như cây kim Tây Ban Nha, cây kim quỷ, cây kim châm, cây gậy chổi,…
Xuất phát từ sự tích về loài hoa này có một ý nghĩa rất đặc biệt : Bên nhau mãi mãi, tình yêu vĩnh cửu. Ngoài ra, nó còn biểu thị cho sự trong sáng, ngây thơ và mỏng manh của người con gái thôn quê; là biểu trưng cho sự bền bỉ, mạnh mẽ của một người.
Đặc điểm của cây hoa xuyến chi
Cây xuyến chi có chiều cao khoảng 60cm – 150cm tùy điều kiện môi trường sinh trưởng, lá đơn có cuống dài và thường mọc đối xứng, lá chét – phần lá phụ nhỏ trong một lá kép có cuống ngắn hình cái mác, phần đáy hơi tròn, mép lá thường có hình răng cưa to và có thể có lông thưa.
Hoa xuyến chi thường có từ 3 -5 cánh màu trắng hoặc vàng nhạt, bao quanh nhụy vàng. Phần nhụy hoa sẽ phát triển thành hạt màu đen có hình dạng quả bế và có gai phía trên đầu hạt.
Xuyến chi là một trong những loài thực vật dễ sống và sinh trưởng mạnh mẽ. Chúng có thể sống ở nhiều loại đất, tốc độ phát triển nhanh nên được xem như là một loài cỏ dại. Cây có thể ra hoa vào bất kỳ thời điểm nào, nhưng rộ nhất là vào mùa hè và mùa thu.
Hoa xuyến chi có giá trị dinh dưỡng gì?
Dù là một loài cỏ dại nhưng hoa xuyến chi lại chứa nhiều thành phần dinh dưỡng và một số chất có dược tính với số lượng có thể sánh với những dược liệu quý như sâm ngọc linh hay sâm bố chính.
Các chất dinh dưỡng có trong loài này là vitamin E, beta carotene, protein, axit ascorbic, canxi và sắt. Bên cạnh đó, có thể kể đến các hoạt chất có trong cây như các chất chống viêm, coumarin, chất chống oxy hóa, flavonoid và flavonols, phytosterol, saponin, polyacetylene và triterpenes.
Những tác dụng của hoa xuyến chi với sức khỏe
Theo Đông Y, cây hoa xuyến chi có vị đắng, nhạt, hơi cay và tính mát nên có tác dụng tốt trong việc giải độc, thanh nhiệt cơ thể, sát trùng các vết thương ngoài da và chống viêm. Chúng có nhiều công dụng tuyệt vời trong việc hỗ trợ, tăng cường sức khỏe.
Tốt cho hệ tim mạch, huyết áp
Loài hoa này có chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp cân bằng lượng cholesterol, góp phần làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như đau tim, cao huyết áp và đột quỵ. Đồng thời, nó cũng có tác dụng trong việc thư giãn các mô mạch, là một loại thuốc giãn tĩnh mạch hiệu quả. Nó góp phần làm giảm trương lực động mạch chủ và ức chế đến 95% các cơ co thắt.
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng hoa xuyến chi có tác dụng làm giảm đường huyết lúc đói , giảm HbA1c ở bệnh nhân bị tiểu đường. Đặc biệt, khi kết hợp loài hoa này cùng với thuốc trị đái tháo đường thì hiệu quả kiểm soát đường huyết tốt hơn.
Bên cạnh đó, chúng cũng đã được tiến hành thử nghiệm chỉ số an toàn và có kết quả không thấy có tác dụng phụ nào. Vì thế, chúng được có tiềm năng trở thành một phương pháp trong điều trị bệnh tiểu đường.
Hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn
Chất xơ là một chất có tác dụng cải thiện sự hoạt động đều đặn của đường ruột, cũng như ngăn ngừa và cải thiện tình trạng táo bón. Mà loại hoa này lại có chứa nhiều chất xơ nên giúp thúc đẩy cho quá trình tiêu hóa tốt hơn. Sử dụng nhiều chất xơ cũng giúp kích thích các cơ tiêu hóa chuyển động nhiều hơn, từ đó giúp ngăn ngừa trào ngược dạ dày, đầy hơi và nhiều bệnh khác liên quan tới hệ tiêu.
Giúp phòng chống ung thư
Theo y học cổ truyền, hoa xuyến chi có khả năng chống lại ung thư rất tốt thông qua làm suy giảm và phá vỡ quá trình phát triển của các tế bào ung thư. Đặc biệt, chúng có hiệu quả mạnh với những loại bệnh ung thư liên quan tới hormone như ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú.
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, trong chúng chứa một số hợp chất phenol được sử dụng để điều trị các bệnh ung thư như catechin, axit gallic, kaempferol, axit ferulic và paclitaxel.
Tác dụng chống sốt rét
Theo nhiều nghiên cứu, chiết xuất ethanol từ cây hoa này có thể ức chế tới 90% ký sinh trùng sốt rét invivo. Trong khi đó, tỷ lệ này khi chiết xuất từ lá xuyến chi khô là 65% và từ nước chỉ có 38%.
Các chủng sốt rét khi được điều trị bằng thuốc chống sốt rét chloroquine sẽ bị ức chế 99%. Điều này cho thấy xuyến chi có hiệu quả gần như thuốc chống sốt rét. Hơn nữa, khi điều trị bằng kháng sinh nhiều, ký sinh trùng có thể trở nên kháng thuốc nhưng xuyến chi vẫn có thể tiêu diệt chúng nhưng cần nhiều thời gian và liều lượng hơn.
Nước súc miệng tự nhiên an toàn và hiệu quả
Do có đặc tính kháng vi sinh vật nên chiết xuất từ cây hoa xuyến chi cũng có thể sử dụng như một loại nước súc miệng. Nó có hiệu quả cao trong việc chống lại các vi sinh vật gây mùi cùng với tình trạng đau nướu và miệng.
Giúp cầm máu nhanh
Cây này chính là một trong những bài thuốc cầm máu của dân gian. Chỉ cần nghiền nát lá rồi đắp vào vết thương đang bị chảy máu là được . Nó có tác dụng này là bởi vì trong lá xuyến chi có một loại nhựa có thể làm tăng tốc độ đông máu giúp cầm máu.
Có thể bạn quan tâm:
- Hoa sữa và ý nghĩa của loài hoa báo hiệu mùa thu Hà Nội
- Hoa súng là gì và những ý nghĩa đặc biệt của loài hoa
Tác dụng điều trị phì đại tuyến tiền liệt
Được biết đến như là một loại thảo mộc tốt nhất trong điều trị phì đại tuyến tiền liệt, hoa xuyến chi giúp làm giảm kích thích màng ở cả trực tràng và đường tiết niệu. Sau một thời gian sử dụng, nó làm tuyến tiền liệt co lại đáng kể và làm cho mô liên kết của chúng hoạt động tốt hơn.
Tác dụng điều trị bệnh nhiễm trùng cơ hội
Đây là một loại kháng sinh tự nhiên có hiệu quả cao trong điều trị vi khuẩn kháng kháng sinh. Nên chúng có thể dùng khi điều trị những bệnh nhiễm trùng cơ hội trên nền bệnh HIV/AIDS.
Một số điều cần lưu ý khi sử dụng
Cây hoa xuyến chi là loại thực vật có tính hút độc khá cao, nên nếu thu hái loại này để sử dụng thì nên chọn cây mọc ở những nơi có không khí trong lành, môi trường sạch sẽ như trên núi, các vùng quê.
Phụ nữ đang mang thai không nên tùy tiện sử dụng loại hoa này mà cần phải có chỉ định của bác sĩ.
Mặc dù, chúng có rất nhiều tác dụng trong việc hỗ trợ và điều trị bệnh. Nhưng để đảm bảo an toàn, hãy thăm khám tại các cơ sở y tế và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng loại này.
Trên đây là những kiến thức về hoa xuyến chi mà chúng tôi đã tổng hợp được và muốn chia sẻ cùng các bạn. Mong rằng chúng sẽ có nhiều hữu ích với bạn.
